Do wód i źródeł: Ustroń i Wisła

Autor:
Edward Wieczorek, Barbara Salamon-Szympruch
Data publikacji:
23 Kwiecień 2020
Odsłuchaj tekst

USTROŃ - MIASTO UZDROWISKO

Ustroń to jedna z najbardziej popularnych miejscowości Beskidu Śląskiego. Ze względu na uzdrowiskowy charakter i atrakcyjne położenie w dolinie Wisły, u stóp Czantorii i Równicy, stanowi doskonałe miejsce spokojnego wypoczynku, rehabilitacji i kontaktu z naturą. W centrum Ustronia wzrok przyciągają dwa ogromne murale stworzone na ścianach miejskiej biblioteki. Jeden przedstawia wnętrze biblioteki w Edynburgu, drugi – czytelni dublińskiej. Co ciekawe, w malowidła wkomponowane są lokalne akcenty, jak choćby portret miejscowego bibliofila i ludowego pisarza, Jana Wantuły.

 

Beskid Śląski, fot. www.slaskie.travel J.Krawczyk

 

Rozwój Ustronia, jako miejscowości, nabrał rozpędu wraz ze zbudowaniem tu w 1772 r. huty żelaza „Klemens”. Materialne ślady działalności hutniczej przechowywane są w Muzeum Ustrońskim im. Jana Jarockiego, jednym z obiektów Szlaku Zabytków Techniki. Po wygaszeniu pieców hutniczych pod koniec XIX w. zaczęła się kariera uzdrowiskowa Ustronia. Dziś to znaczący ośrodek specjalizujący się w rehabilitacji kardiologicznej, neurologicznej, onkologicznej oraz narządów ruchu. Uzdrowiskowa część miasta z Pijalnią Wód Mineralnych i sanatoriami leży w dzielnicy Zawodzie. Stok Równicy, na którym rozciąga się dzielnica Zawodzie wyróżnia się charakterystycznymi „piramidami”, ciekawym architektonicznie kompleksem hoteli i sanatoriów. Sama Równica jest dość mocno zagospodarowana. Na jej zboczu znajduje się Leśny Park Niespodzianek, w którym dzikie zwierzęta (daniele, muflony, jelenie, bażanty, dziki, żubry) można zobaczyć w ich naturalnym środowisku. Wielką atrakcją parku są pokazy lotów ptaków drapieżnych i sów. Leśny Park Niespodzianek nie jest atrakcją na pół godziny, większość dzieciaków może tam spędzić pół dnia, warto to uwzględnić w swoich wycieczkowych planach. Na szczycie Równicy znajdują się liczne lokale gastronomiczne oraz park linowy i Górski Park Równica. W pogodne dni ze zboczy Równicy rozpościerają się widoki na sąsiednie wzniesienia Beskidu Śląskiego m.in. Czantorię, która jest kolejnym celem wycieczek z Ustronia.

 

Ustroń uzdrowisko, widok w kierunku Wielkiej Czantorii, fot. www.slaskie.travel J.Krawczyk

 

WIELKA CZANTORIA

Pod szczyt Wielkiej Czantorii można dotrzeć na dwa sposoby – wejść jednym z kilku pieszych szlaków lub wjechać wyciągiem Kolei Linowej „Czantoria” w Ustroniu-Polanie. Przy stacji górnej kolejki znajduje się letni tor saneczkowy i sokolarnia. Nieco wyżej, na szczycie (995 m n.p.m.), przebiega polsko-czeska granica państwowa. Już po czeskiej stronie stoi 28-metrowa wieża widokowa, a kilkanaście minut od niej – górskie schronisko. Przez szczyt Czantorii prowadzi Główny Szlak Beskidzki z Ustronia do Wołosatego w Bieszczadach, a jej stoki zimą zamieniają się w ośrodek narciarski.

 

Ustroń, panorama z Wielkiej Czntorii, fot. www.slaskie.travel J.Krawczyk

 

Ustroń, panorama z Wielkiej Czntorii, fot. www.slaskie.travel T. Renk

 

Wielka Czantoria, platforma widokowa na szczycie Wielkiej Czantorii, fot. www.slaskie.travel T. Renk

 

WISŁA - U ŹRÓDEŁ

Z Ustronia już tylko kilka kilometrów do równie popularnej Wisły. W jej centrum przy placu Bogumiła Hoffa mieści się Punkt Informacji Turystycznej. Można w nim wypożyczyć audioprzewodniki po Wiśle i z nimi poznawać poszczególne atrakcje miasta. W centrum znajduje się Muzeum Beskidzkie, prezentujące życie i zwyczaje górali beskidzkich. Częścią muzeum jest Enklawa Budownictwa Drewnianego, znajdująca się na Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego. Nie jest to zresztą jedyny obiekt na tym szlaku, bowiem uzupełnia go Zameczek Myśliwski Habsburgów (obecnie siedziba PTTK), kościół w Wiśle-Głębcach i kaplica św. Jadwigi Śląskiej na Zadnim Groniu. W sąsiedztwie tej ostatniej w latach 1929-30 zbudowano Rezydencję Prezydenta RP Zamek – Narodowy Zespół Zabytkowy w Wiśle, nazywaną Zameczkiem Prezydenckim. Wiele z atrakcji Wisły związanych jest z osobą wybitnego polskiego skoczka narciarskiego Adama Małysza. Zdobyte przez niego medale i puchary eksponowane są w Galerii Sportowych Trofeów Adama Małysza.

W ośrodku „Zimowit” działającym przy ul. Wodnej funkcjonuje Muzeum Narciarstwa. Warto się tam wybrać, zwłaszcza, że wystawa jest czynna codziennie, a wstęp bezpłatny. Wśród licznych eksponatów zobaczyć można sprzęt narciarski z końca XIX i początku XX w., eksponaty etnograficzne oraz fotografie dokumentujące, jak na przestrzeni dziejów zmieniało się narciarstwo, a wraz z nim charakter górskich kurortów.

Wisła jest bardzo dobrą bazą dla narciarzy. W miejscowości jest świetnie rozwinięte zaplecze noclegowe (12 tys. miejsc noclegowych), do tego usytuowane bardzo blisko wyciągów i tras o zróżnicowanym stopniu trudności. Zimą szusować można w aż 16 ośrodkach, m.in.: Cieńków, Klepki, Nowa Osada, Skolnity, Soszów, Stok i Stożek. W Wiśle znajduje się kilka skoczni, na których organizowane są liczne zawody sportowe w skokach narciarskich, w tym prestiżowy Zimowy Puchar Świata w Wiśle-Malince.

Położenie Wisły w sercu Parku Krajobrazowego Beskidu Śląskiego sprzyja różnorakiej aktywności krajoznawczej. Warto zaplanować spacer lub dłuższą wędrówkę po okolicznych szczytach i zobaczyć dodatkowe atrakcje położone przy szlaku. Niedaleko centrum Wisły znajduje się Mała Zapora, nazywana przez miejscowych „Niagarą”, bo to 8-metrowy wodospad, sztucznie zbudowany na Wisełce w latach 50-tych XX w. Jest to najstarsze spiętrzenie wód Wisełki, które, chociaż straciło na swoim znaczeniu hydrologicznym po wybudowaniu zapory na Jeziorze Czerniańskim, nadal cieszy oko spacerowiczów. Zaledwie 2 km dalej znajduje się zapora i zbiornik na Jeziorze Czerniańskim, w którym łączą się wody potoków Białej i Czarnej Wisełki.

 

Wisła, Mała Zapora na Wisełce, fot. www.slaskie.travel J.Krawczyk

 

Czarna Wisełka, czarnym szlakiem na Przysłop pod Baranią Górą, fot. www.slaskie.travel T. Renk

 

W Wiśle koniecznie należy się wybrać do położonych na zboczach Baraniej Góry Kaskad Rodła – jest to najpiękniejszy zespół naturalnych progów wodnych na terenie Beskidów, składający się z około 25 wodospadów i progów rzecznych na Białej Wisełce. Na stokach Baraniej Góry znajdują się również obszary źródliskowe Wisły – królowej polskich rzek – jest to teren objęty ochroną w postaci rezerwatu przyrody. Na szczycie Baraniej Góry natomiast, znajduje się bez wątpienia jeden z najlepszych punktów widokowych w Beskidzie Śląskim – ze znajdującej się tam 15 metrowej wieży widokowej, rozciąga się wspaniała panorama – doskonale widać stąd większość szczytów Beskidu Śląskiego i Żywieckiego, a przy dobrej widoczności nawet Tatry.

 

Wisła-Cieńków, fot. Adam Brzoza

 

Wśród wielu możliwych tras turystycznych i ścieżek spacerowych należy wyróżnić Pętlę Cieńkowską. Jest to ścieżka spacerowa urozmaicona przejażdżką kolejką linową Cieńków i zwiedzaniem obiektu skoczni narciarskiej im. Adama Małysza w Wiśle Malince.
Ciekawym i wartym zobaczenia obiektem jest również 120 metrowy most kolejowy nad potokiem Łabajów. Ta niezwykle okazała konstrukcja została zbudowany z betonu na początku lat 30 XX wieku i posiada 7 wysokich, nawet 25 metrowych przęseł. Do dziś linia jest czynna i kursują na niej pociągi jadące do stacji Wisła Głębce.

Informacje praktyczne

 

 Artykuł ukazał się w wydawnictwie turystycznym Śląskie poza miastem

Zauważyłeś błąd w treści? Zgłoś
Wyświetlenia:  1974
Planer podróży Planer podróży 0
    Przejdź do planera Dodaj pierwszy punkt do planera