Energia z Żaru

Data publikacji:

07 Kwiecień 2020

Odsłuchaj tekst

W latach 70. XX w. na górze Żar i w jej wnętrzu wybudowano pierwszą w Polsce, a trzecią w Europie elektrownię szczytowo-pompową. Żar wybrano spośród wielu proponowanych lokalizacji, wygrał, bo miał dość płaski wierzchołek, idealny do budowy dużego zbiornika, a u jego stóp istniała zagospodarowana kaskada Soły, co pozwalało uzyskać duży spad wody (440 m) przy małej odległości. Na górę woda jest tłoczona podziemnymi rurami z Jeziora Międzybrodzkiego. Pompowanie odbywa się w nocy, kiedy jest niskie zapotrzebowanie na prąd, pod wieczór woda jest spuszczana w dół, produkując energię. Serce elektrowni – sztolnie wodne, transportowe i pomocnicze oraz komora maszynowni – znajduje się we wnętrzu góry.

Autor foto: Dominik Imielski
Tę jedyną w kraju podziemną elektrownię można zwiedzać. Turystów oprowadzają pracownicy zakładu. W programie jest m.in. przejście sztolnią komunikacyjną o długości 480 m i oglądanie komory. Wrażenia niezapomniane.
Czy wiesz, że zbiornik na Żarze ma kształt zbliżony do elipsy a jego dno i boki są wyłożone warstwami asfaltu i żelbetu? Rok po oddaniu obiektu do eksploatacji zaczął on przeciekać. Trzeba było go osuszyć i ponownie uszczelnić. Od tamtej pory funkcjonuje bez zarzutu. Pod dnem zbiornika biegnie galeria kontrolna, która ma służyć do odprowadzania ewentualnych przecieków. Na razie nie przeszła chrztu bojowego, w ciągu doby ze zbiornika wysączają się zaledwie 2 l wody.
Zespół Elektrowni Wodnych Porąbka–Żar, ul. Energetyków 9, Międzybrodzie Bialskie, www.zewpz.pl. Zwiedzanie po uprzednim zgłoszeniu telefonicznym (tel.: 33 4868200) lub mailowym (sekretariat@zewpz.pl). Wejście do elektrowni znajduje się u stóp Żaru, w Międzybrodziu Żywieckim.

Zauważyłeś błąd w treści? Zgłoś